Dogecoin bir şaka olarak başlamış olabilir, ama bu güncelleme kesinlikle bir şaka değil.
MyDoge cüzdan ekibi tarafından geliştirilen uygulama katmanı DogeOS, Dogecoin Core’a resmi bir teklif sundu. Bu teklif, ağın sıfır bilgi ispatlarını (ZKP – zero-knowledge proofs) yerel olarak doğrulamasını sağlayacak yeni bir opcode (işlem kodu) öneriyor.
Geliştiriciler, script sisteminde kullanılmayan bir kısmı, kriptografik ispatları doğrulamak için bir araca dönüştürmeyi hedefliyor. İlk olarak zk sistemlerde yaygın olarak kullanılan özel bir ispat türü olan ‘Groth16’ ile başlayacaklar ve gelecekte başka ispat sistemlerine destek eklenebilecek.
Bu sayede Dogecoin, rollup’lar ve akıllı kontratlar gibi gelişmiş, zincir dışı (off-chain) uygulamaları destekleyebilecek. Bunu yaparken de ana zincirin hız ve sadeliği korunacak.
Yaklaşım modüler olacak şekilde tasarlandı çünkü ispat sistemleri seçilebilir modda çalışıyor ve opcode davranışı tamamen isteğe bağlı (opt-in). İspat doğrulanırsa script çalışmaya devam eder; doğrulanmazsa başarısız olur. Eski node’lar ile uyumluluk korunur; yeni opcode’u tanımayan node’lar bunu bir “no-op” (işlemsiz) olarak görür. Sürpriz çatallanmalar veya sanal makine (VM) şişkinliği yok.
DogeOS ekibi teklif metninde şöyle yazdı:
“OP_CHECKZKP teklifi, Dogecoin için büyük bir teknik ilerleme anlamına geliyor. Bu sayede Dogecoin, temel bir ödeme sisteminden DeFi, oyun, kimlik doğrulama ve diğer zincir üzeri uygulamaları destekleyebilecek bir platforma dönüşüyor.”
Ethereum’un ağır sanal makine (VM) modelinin aksine Dogecoin’in yaklaşımı minimal ve pragmatik: Hesaplama zincir dışında kalıyor; Dogecoin sadece sonucu kontrol ediyor.
Dogecoin Vakfı direktörü Tim Stebbing şunları söyledi:
“Dogecoin’in ZK Katman 2 (L2) çözümleriyle entegre olma yeteneği kazanması, ekosistem faydası için ihtiyaç duyduğumuz türden bir birlikte çalışabilirlik. Bu sayede L1 (ana zincir), insanlık için en hızlı, en iyi ve en eğlenceli blockchain ve değişim aracı olmaya odaklanabilir.”
DogeOS ayrıca, Ethereum tabanlı uygulamaların doğrudan Dogecoin altyapısında çalışmasını sağlayacak, EVM uyumlu bir zkVM (sıfır bilgi sanal makinesi) geliştirdiğini de belirtti.
Yine de tüm bunlar bazı bedellerle geliyor. Bir Groth16 ispatının doğrulanması 10–20 ms sürüyor ve 1 MB’lık bir bloğa yüzlerce ispatı sığdırmaya çalışırsanız doğrulama gecikmeleri yaşanıyor.
Bu nedenle teklif, başlangıç için her script’e bir ZKP, her bloğa en fazla beş ZKP sınırı getiriyor. Bu hamle, kurumsal ilginin son haftalarda arttığı bir döneme denk geliyor; Bit Origin gibi firmalar Dogecoin hazinesi oluşturmak amacıyla 500 milyon dolara kadar fon sağlamış durumda.
Bir yanıt yazın