Ethereum ağının en kapsamlı güncellemelerinden biri olan Pectra, adını iki ana bileşene sahip olmasından alıyor: Prague (yürütme katmanı) ve Electra (konsensüs katmanı). Bu güncelleme, her iki katmanda da önemli teknik yenilikler sunarak Ethereum’u daha hızlı, güvenli ve kullanıcı dostu hale getiriyor.
Ne Zaman Hayata Geçti?
Pectra güncellemesi, Istanbul saatiyle 7 Mayıs 2025 itibarıyla (epoch 364032) Ethereum ana ağına başarıyla entegre edildi.
Pectra’nın Öne Çıkan Başlıkları
1. 11 Kritik EIP (Ethereum Improvement Proposal)
Güncelleme, aşağıdaki gibi önemli teknik yenilikleri içeren 11 EIP’yi kapsıyor:
EIP‑7702: Normal kullanıcı hesaplarının (EOA) geçici olarak akıllı kontrat gibi davranabilmesi.
EIP‑6110: Doğrudan zincir üzerinde validator (doğrulayıcı) depozitlerinin yer alması. Bekletme olmayacak.
EIP‑7002: Konsensüs katmanında tetiklenebilir validator çekilmeleri.
EIP‑7251: Validator’ların efektif bakiye limitinin 32 ETH’den 2.048 ETH’ye yükseltilmesi.
2. Validator’lara Büyük Kolaylık: Stake Limiti Artışı (EIP-7251)
Validator’lar artık tek bir node üzerinden en fazla 2.048 ETH stake edilebilir hale geldi. Önceden her validator için 32 ETH gerekiyordu, bu da büyük stake işlemleri için çok sayıda node kurulmasını gerektiriyordu. Yeni sistemle bu süreç çok daha verimli ve uygun hale geldi.
3. Blob Kapasitesinde Artış – Daha Ucuz ve Hızlı İşlemler (EIP-7691)
Bloklar içine sığdırılan veri sayısı iki katına çıkarıldı (örneğin 3’ten 6’ya). Bu yenilik, özellikle layer‑2 çözümlerinde işlem ücretlerini düşürüyor ve Ethereum’un veri işleme kapasitesini artırıyor.
4. Kullanıcı Dostu Akıllı Cüzdanlar – EIP-7702
Bu EIP sayesinde sıradan Ethereum kullanıcı hesapları (EOA), geçici olarak bir akıllı kontrat gibi hareket edebilir. Bu sayede; işlem paketleme, üçüncü taraf sponsorluğunda gas ödeme (örneğin USDC ile gas ödemek) gibi özellikler mümkün hale geliyor — üstelik yeni bir akıllı kontrat cüzdan oluşturmaya gerek kalmadan.
5. Staking Deneyimini Hızlandıran Düzenlemeler
- EIP‑6110: Validator’ların stake depoziti süresi önce yaklaşık 9 saatken, bu süre artık yalnızca ~13 dakikaya indi.
- EIP‑7002: Validator’ların çekilme (withdrawal) işlemleri, artık konsensüs katmanından tetiklenebiliyor; bu, özellikle düğüm operatörleri için çekilme süreçlerini daha güvenli ve esnek hale getiriyor.
- EIP‑7685: Yürütme ve konsensüs katmanları arasındaki istek iletişimini daha verimli hale getiriyor, böylece sistematik işlemler hızlanıyor.
Pectra Güncellemesi Kimleri Etkiliyor?
Geliştiriciler: Gelişmiş EIP’lerle akıllı kontrat geliştirme ve yenilikçi uygulamalar için daha donanımlı altyapı.
Validator’lar & Staking Operatörleri: Tek düğüm üzerinden daha fazla ETH stake imkânı, hızlı depozit işlemleri ve esnek çekilme süreçleri sayesinde daha verimli çalışma ortamı.
Gündelik Kullanıcılar: Akıllı kontrat imkânı, gas sponsorship ve düşük işlem maliyetleri sayesinde daha rahat ve kullanıcı dostu Ethereum deneyimi.
Sonuç
Ethereum’un en geniş kapsamlı yükseltmelerinden Pectra, yalnızca teknik bir güncelleme değil; aynı zamanda kullanıcılar, geliştiriciler ve validator’lar için yeni bir dönemin kapılarını aralıyor.
Bir yanıt yazın